ХЗБХ: Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнийг томилох тухай асуудлыг хэлэлцэж, Эрүүгийн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийв
 
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2023/11/16-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.
Ангилал
Нийгэм Бусад
Огноо
Унших
21 минут 46 секунд

ХЗБХ: Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнийг томилох тухай асуудлыг хэлэлцэж, Эрүүгийн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийв

Улсын Их Хурлын Хууль зүйн байнгын хорооны лхагва гарагийн (2023.11.15) хуралдаан 16 цаг 59 минутад гишүүдийн 52.6 хувийн ирцтэйгээр эхэлж, таван асуудал хэлэлцэн шийдвэрлэлээ.

Хуралдаанаар эхлээд Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнийг томилох тухай асуудлыг хэлэлцэв. Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Жаран тавдугаар зүйлийн 1 дэх хэсэг, Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.1 дэх хэсэг, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн тухай хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.1, 3.2 дахь хэсгийг тус тус үндэслэн Монгол Улсын Ерөнхийлөгч 2023 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн 16 дугаар захирамжаараа Эрдэнээгийн Энхтуяаг Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнээр томилуулахаар Улсын Их Хуралд санал болгож буйг Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга Я.Содбаатар танилцуулав.

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнд нэр дэвшигч Э.Энхтуяа нь 1977 онд Улаанбаатар хотод төрсөн. 46 настай, нөхөр хүүхийн хамт амьдардаг байна. 1995 онд Ховд аймгийн 10 жилийн I дунд сургуулийг, 1999 онд МУИС-ийн Хууль зүйн сургуулийг тус тус төгссөн. 2005 онд Япон Улсын Кюүшү их сургуульд хууль зүйн ухааны магистрын зэрэг хамгаалсан, англи, орос хэлтэй. Тэрбээр 1999-2000 онд Ховд аймгийн прокурорын газрын нарийн бичиг, 2000-2001 онд ХЗДХЯ-ны Төрийн захиргаа, удирдлагын газарт бичиг хэргийн эрхлэгч, 2001-2002 онд ХЗДХ-ийн дэд сайдын туслах, 2002-2012 онд ХЗДХЯ-ны Хууль зүйн бодлогын газрын мэргэжилтэн, ахлах мэргэжилтэн, 2012-2016 онд ХЗЯ-ны Эрх зүйн шинэчлэлийн бодлогын газрын ахлах мэргэжилтэн, 2016 оноос ХЗДХЯ-ны Бодлого хэрэгжилтийг зохицуулах газрын даргаар тус тус ажиллаж байжээ. Хуульч мэргэжлээр 24 жил ажилласан нэр дэвшигч Э.Энхтуяа нь Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Жаран тавдугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасан болзлыг бүрэн хангасан, эрх зүйч мэргэжилтэй, хуульч, мэргэжлийн үйл ажиллагаа эрхлэх зөвшөөрөлтэй, хууль зүй болон улс төрийн өндөр мэргэшилтэй байх шаардлагыг бүрэн хангаж байгааг Я.Содбаатар дарга хуралдаанд танилцуулав.

Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуулийн 102 дугаар зүйлийн 102.3-т “Байнгын хорооны болон нэгдсэн хуралдаанд гишүүд нэр дэвшүүлсэн байгууллага болон нэр дэвшигчээс асуулт асууж, үг хэлж болно” хэмээн заасан байдаг. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөс Цэцийн гишүүнээр томилуулахаар нэр дэвшүүлсэн дээрх саналтай холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Ганбат нэр дэвшүүлсэн байгууллагаас асуулт асууж, тодрууллаа. Нэр дэвшигчийн боловсрол, мэргэжил, мэргэшлийг нь харгалзан үзэхийн зэрэгцээ Хууль зүй, дотоод хэргийн яаманд 20 гаруй жил мэргэжилтнээс эхлээд Бодлого хэрэгжилтийг зохицуулах газрын даргаар дэвшин ажилласан, хууль зүйн захиргааны чиглэлээр мэргэшсэн албан хаагч болохыг Я.Содбаатар дарга онцлов. Үүний зэрэгцээ Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн 9 гишүүний 2-3 нь эмэгтэй гишүүн байсан уламжлалтай, одоо Ш.Солонго гишүүн ганц эмэгтэй нь байгаа учраас жендэрийн тэгш байдлыг хангах үүднээс нэр дэвшигчийг санал болгож байгааг дурдсан.

Ингээд гишүүд асуултдаа хариулт авсны дараа хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан үг хэлэх шаардлагагүй хэмээн гишүүд үзсэн тул санал хураалт явууллаа. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөс Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнд санал болгож буй нэр дэвшигч Э.Энхтуяаг Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнээр томилохыг дэмжих томьёоллоор санал хураалт явуулахад Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх буюу 72.7 хувийн саналаар дэмжив. Иймд энэ талаарх Хууль зүйн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулахаар тогтлоо.

Дараа нь Улсын дээд шүүхээс Цэцийн гишүүнээр томилуулах саналыг хэлэлцэв. Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Жаран тавдугаар зүйлийн 1 дэх хэсэг, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн тухай хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.2 дахь хэсэг, Монгол Улсын Шүүхийн тухай хуулийн 25 дугаар зүйлийн 25.8.7 дахь хэсгийг тус тус үндэслэн, Улсын дээд шүүхийн нийт шүүгчдийн хуралдааны 36 дугаар тогтоолын дагуу Одонхүүгийн Мөнхсайханыг Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнээр томилуулахаар Улсын Их Хуралд танилцуулж буйг Улсын дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхимын тэргүүн Г.Алтанчимэг хуралдаанд танилцуулав.

Нэр дэвшигч О.Мөнхсайхан нь 1983 онд Ховд аймгийн Жаргалант сумд төрсөн. 40 настай, эхнэр, хоёр хүүхдийн хамт амьдардаг. 2005 онд МУИС-ийн Хууль зүйн сургуулийг эрх зүйч мэргэжлээр төгссөн байна. Нэр дэвшигч нь Үндсэн хуулийн эрх зүйн судалгаа хийж, 2008 онд Япон Улсын Нагояагийн их сургуулийн Хуулийн сургуульд хууль зүйн магистрын зэрэг, 2011 онд хууль зүйн докторын зэргээ тус тус хамгаалжээ. Түүнд МУИС-ийн Эрдмийн зөвлөлийн 2019 оны 2 дугаар тогтоолоор дэд профессор цол олгосон байна. Англи хэлтэй. 2005 оноос МУИС-ийн Хууль зүйн сургуульд тэнхимийн туслах ажилтан, багш, дэд профессор, профессороор нийтдээ 18 жил ажилласан бөгөөд 2022 оны нэгдүгээр сараас МУИС-ийн Үндсэн хуулийн эрх зүйн хүрээлэнгийн захирлын албан тушаалыг хавсран гүйцэтгэж байгаа юм байна. О.Мөнхсайхан нь МУИС-ийн Хууль зүйн сургууль болон хуульч, шүүгчийн үргэлжилсэн сургалтад Үндсэн хуулийн эрх зүй, хүний эрх, шүүх, хуульчийн ёс зүй, эрх зүйн болон улс төрийн философийн хичээлийг заадаг байна. Сүүлийн 10 жилд мэргэшсэн чиглэлээрээ 30 орчим судалгааны төслийг дангаараа болон багаар хэрэгжүүлж, 9 ном, сурах бичиг, 60 гаруй эрдэм шинжилгээний өгүүллийг англи, монгол хэлээр хэвлүүлсэн байна. Түүнчлэн 60 орчим судалгааны илтгэл хэлэлцүүлсэн болохыг танилцууллаа. Тэрбээр АНУ-д Вашингтоны их сургууль болон Жорж Вашингтоны их сургуульд зочин судлаач, Япон Улсын Нагояагийн их сургуульд гадаад судлаачаар ажиллаж байжээ.

Нэр дэвшигч О.Мөнхсайхан нь Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Жаран тавдугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасан Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнд нэр дэвшигчийн болзол, шаардлагыг бүрэн хангасан хууль зүйн өндөр мэргэшилтэй, Үндсэн хуулийн эрх зүйн дагнасан судлаач, багш, профессор гэдгийг танилцуулгын төгсгөлд дурдав.

Улсын дээд шүүхийн санал, нэр дэвшигчийн танилцуулгатай холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Мөнх-Оргил, Д.Ганбат нар асуулт асууж, хариулт авав. Нэр дэвшигч О.Мөнхсайхан гишүүдийн тодруулсны дагуу Үндсэн хуулийн хяналтын талаар, парламент болон Үндсэн хуулийн шүүхийн харилцааны зарчмын талаарх байр сууриа илэрхийлсэн. Түүнчлэн Улсын дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхимын тэргүүн Г.Алтанчимэг гишүүдийн асуултад хариулахдаа, Цэцийн есөн гишүүний гурвыг Улсын дээд шүүхийн санал болгосноор Улсын Их Хурал томилох хуулийн зохицуулалтын дагуу нэр дэвшигчийг Улсын дээд шүүхээс санал болгож байгааг хэллээ. Хууль тогтоомжид заасны дагуу нэр дэвшүүлэх хүсэлтийг нээлттэй зарлаж, ирүүлсэн материалд үндэслэн Улсын дээд шүүхийн нийт шүүгчийн хуралдааныг зохион байгуулсан байна. Нэр дэвшигч хуульд заасан бүх болзлыг хангаж байгаагийн зэрэгцээ нийт шүүгчийн хуралдаанаас олонхын санал авсан учраас ийнхүү Улсын Их Хуралд танилцуулж байгаа гэдэг тайлбарыг тэрбээр өгсөн. Ийнхүү гишүүд асуулт асууж, хариулт авсны дараа хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан үг хэлэв. Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Энхбаяр нэр дэвшигчийг дэмжиж буйгаа илэрхийлээд, хууль зүйн салбарт хүлээн зөвшөөрөгдсөн, улс төрийн аль нэг намд харьяалагдаж байгаагүй мэргэшсэн судлаач болохыг онцолж “Монгол Улсын хувь заяаг хуультай нь нийцүүлж, хуулийн үг, үсэг, таслалтай нь нийцүүлэн Үндсэн хуулийн түвшинд хуулийн хэрэгжилтийг хангах гол бүтцийн нэг хэсэг болж байгаагийн хувиар зарчмаа хатуу баримталж ажиллахын зэрэгцээ эрдэм шинжилгээний ажлуудаа үргэлжлүүлээрэй” гэлээ.

Ийнхүү гишүүд хэлсний дараа санал хураалт явуулахад Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх Улсын дээд шүүхээс Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнд санал болгосон нэр дэвшигч О.Мөнхсайханыг Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнээр томилохыг дэмжсэн тул энэ талаарх санал, дүгнэлтийг чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулахаар боллоо.

Цэцийн гишүүнээр томилуулахаар Улсын Их Хурлаас нэр дэвшүүлсэн саналын хэлэлцүүлгээр Байнгын хорооны хуралдаан үргэлжиллээ. Монгол Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар энэ талаар Хууль зүйн байнгын хорооны хуралдаанд танилцуулав. Тэрбээр, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Жаран тавдугаар зүйлийн 1 дэх хэсэг, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн тухай хуулийн холбогдох заалтуудыг үндэслэн Лувсандоржийн Өлзийсайханыг Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнээр томилуулахаар Улсын Их Хурлаас санал болгон, нэр дэвшүүлж байна гэлээ. Нэр дэвшигч Л.Өлзийсайханыг Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнд нэр дэвшүүлэхдээ нэн тэргүүнд онолын мэдлэг, Үндсэн хууль, судалгааны ажлын туршлагыг, удаад нь хууль тогтоох, гуравдугаарт гүйцэтгэх, дөрөвдүгээрт шүүх эрх мэдлийн салбарт ажилласан мэдлэг, туршлага, ур чадварыг үндэслэн Улсын Их Хурлаас Цэцийн гишүүнд нэр дэвшүүлж байгааг Улсын Их Хурлын дарга танилцуулгадаа онцлов.

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнд нэр дэвшигч Л.Өлзийсайхан нь МУИС болон УБИС-д нийтдээ 19 жил багшилж, эрх зүйн онол, Үндсэн хуулийн эрх зүй, парламент судлалын чиглэлээр нэг сэдэвт 10 гаруй бүтээл, ном, гарын авлага туурвиж, 20 гаруй эрдэм шинжилгээний өгүүлэл, илтгэл судалгааны ажил бичиж, эрдэмтэн судлаачид болон олон нийтийн хүртээл болгосон Үндсэн хууль судлаач юм байна. Тэрбээр Үндсэн хууль болон шүүх эрх мэдэл, хууль тогтоох үйл ажиллагааны практик судалгааны чиглэлээр Америк, Герман, Япон, Франц, Солонгос, Швейцарын холбооны улсад мэргэжил дээшлүүлсэн. Хууль зүйн шинжлэх ухааны доктор, дэд профессор цолтой.

Л.Өлзийсайхан нь 1998 оноос эрдэм шинжилгээ, судалгааны чиглэлээр тасралтгүй 25 жил ажиллаж байгааг Улсын Их Хурлын дарга танилцуулсан. 1998-2002 онд УБИС-д, 2002-2016 онд МУИС-ийн Хууль зүйн сургуульд багш, ахлах багшаар ажилласан. Хууль тогтоох салбарт буюу Улсын Их Хурлын Тамгын газарт 2007 оноос ажиллаж, мерит зарчмаар өсөн дэвшсээр өнөөдөр Монгол Улсын Их Хурлын Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар ажиллаж байгааг Г.Занданшатар дарга танилцууллаа. Нэр дэвшигч 2007 оноос Улсын Их Хурлын Тамгын газрын зөвлөх, Экспертийн хэсэг хариуцсан ахлах зөвлөхөөр, 2013-2015 онд ШЕЗ-ийн Шүүхийн хүний нөөцийн газрын дарга, 2015- 2017 онд нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгчээр ажиллаж байжээ. 2018-2019 онд ЗГХЭГ-ын Стратегийн удирдлага зохицуулалтын газрын даргаар ажиллаж байгаад 2019 оноос Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар томилогдсон байна. Л.Өлзийсайхан нь 2019 онд Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт, өөрчлөлт болон 2023 онд Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан өөрчлөлтийн төслийг боловсруулах эхний шатаас хэлэлцэн батлах хүртэл бүхий л үйл явцад Улсын Их Хурлын гишүүдийг мэдээлэл, судалгаагаар хангах ажлыг хариуцаж, Улсын Их Хурлын Тамгын газрын удирдлагын хувиар манлайлан ажиллаж Монгол Улсад Үндсэн хуулийн эрх зүйн шинэтгэлийг эхлүүлж, хэрэгжүүлэхэд бодитой хувь нэмэр оруулсан болохыг Улсын Их Хурлын дарга тэмдэглэн хэлсэн. 2023 оны тавдугаар сарын 31-ний өдөр баталсан Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан өөрчлөлтийн төслийг ард иргэдээр хэлэлцүүлэх, санал авах, улс орны нийгэм, эдийн засгийн тулгамдсан асуудлаар үндэсний хэмжээний Зөвлөлдөх санал асуулга явуулах зэрэг төрийн ажил хэрэг, томоохон түүхэн үйл хэргүүдийг зохион байгуулахад бодлого, хэрэгжилтийн түвшинд мэргэжлийн өндөр ур чадвар гаргаж хариуцлагатай ажилласан гэдгийг танилцуулгад дурдав. Иймд Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнд тавигдах хууль зүй, улс төрийн өндөр мэргэшилтэй байх үндсэн шаардлагыг хангаж байгаа, хууль зүй, эрдэм шинжилгээний судалгаанаас эхлэн хууль тогтоох, гүйцэтгэх, шүүх эрх мэдлийн салбарт 25 жил хууль, эрх зүйн мэргэжлийн ажлаа нэр төртэй эрхэлж буй Л.Өлзийсайханыг Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнд Улсын Их Хурлаас нэр дэвшүүлж байгаагаа Г.Занданшатар дарга танилцууллаа.

Улсын Их Хурлын дээрх санал болон нэр дэвшигчээс Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Энх-Амгалан, Д.Ганбат нар асуулт асууж, хариулт авав. Нэр дэвшигч Л.Өлзийсайхан нь Үндсэн хуулийн эрх зүйн шинэчлэлийг, ард түмний засаглах эрхийг хамгаалах, парламентын засаглалыг бэхжүүлэхэд бодитой хувь нэмэр оруулсан болохыг Б.Энх-Амгалан гишүүн тэмдэглээд, дэмжиж байгаагаа илэрхийлсэн. Үндсэн хуулийг сахиулах чиглэлд онцгойлон анхаарч ажиллахыг хүсээд Монгол Улсын язгуур эрх ашиг, үндэсний аюулгүй байдал, тусгаар тогтнол, газар нутгийн бүрэн бүтэн байдал, бие даасан байдалтай холбоотой аливаа нэгэн хууль тогтоомжийн асуудлаар Үндсэн хуулийн цэц дүгнэлт гаргахдаа мэргэжлийн байгууллагуудаас судалгаа авч, няхуур хандаж байх шаардлагын талаар санал хэллээ. Нэг сэдэвт судалгааны бүтээлүүдийнх нь талаар нэр дэвшигчээс тодруулсан гишүүний асуултад нэр дэвшигч Л.Өлзийсайхан хариулт өгөв. “Парламент”, “Парламентат ёс”, “Парламентын хуралдааны дэгийн онол, арга зүйн үндэс”, “Үндсэн хууль бүтээхүй”, Хууль дээдлэх ёс”, “Эрх зүйн түүх”, “Дээж түүх” зэрэг хамтын болоод нэг сэдэвт бүтээлүүд болон 20 гаруй эрдэм шинжилгээний өгүүлэл, илтгэлийг тэрбээр олон нийтийн хүртээл болгосон байна.

Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Ганбат “Маш цөөхөн гишүүнтэй Улсын Их Хурал дахь АН-ын бүлгийн даргаар би гурван жил ажилласны хувиар Л.Өлзийсайхан дарга бол хуулийг дээдэлж, хуулийн хүрээнд ажиллахыг эрхэм болгодог гэдгийг зориуд тэмдэглэж хэлмээр байна. Ажлын энэ зарчим нь Монгол Улсын парламентат ёс болон хууль тогтоох байгууллагын түүхэн хөгжилд бодитой, үнэтэй хувь нэмэр оруулсан юм” хэмээгээд Улсын Их Хурлаас санал болгож буй нэр дэвшигчийг бүрэн дэмжиж буйгаа илэрхийллээ. Д.Цогтбаатар гишүүн, парламентын засаглалтай Монгол Улсын хууль тогтоох дээд байгууллагаас Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнд нэр дэвшүүлж байгаа нь асар их итгэл, найдвар дайж байгааг сануулаад нэр дэвшигчид ажлын амжилт хүсэв.

Ийнхүү гишүүд асуулт асууж, үг хэлсний дараа санал хураалт явуулахад Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх буюу Улсын Их Хурлын 10 гишүүний 9 нь Улсын Их Хурлаас Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнд санал болгож буй нэр дэвшигч Л.Өлзийсайханыг Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнээр томилохыг дэмжив. Иймд энэ талаарх Хууль зүйн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулахаар шийдвэрлэлээ.

Дараа нь Эрүүгийн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийж, Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Сандаг-Очир ажлын хэсгийн танилцуулгыг хийв.

Улсын Их Хурал энэ оны арван нэгдүгээр сарын 09-ний өдрийн чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хуулийн төслүүдийн анхны хэлэлцүүлгийг хийж, эцсийн хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Хууль зүйн байнгын хороонд шилжүүлсэн юм. Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуулийн 42 дугаар зүйлд заасны дагуу Эрүүгийн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн 3 дугаар зүйлийн 2 дахь заалтын 3 дахь хэсэгт “шүүгч, прокурор, хууль сахиулагч, өмгөөлөгч” гэж нэмэхээр, мөн чуулганы нэгдсэн хуралдаанаас хамт өргөн мэдүүлсэн Зөрчлийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн 1 дүгээр зүйлийн 2 дахь заалтын 8 дахь хэсгийг гүйцээн боловсруулах чиглэл өгсөн байна. Түүнчлэн чуулганы нэгдсэн хуралдааны анхны хэлэлцүүлгээр олонхын дэмжлэг авсан саналуудыг төсөлд нэмж тусган төслийн эцсийн хувилбар болон зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллыг ажлын хэсгээс бэлтгэсэн болохыг тэрбээр танилцуулав.

Төслийн эцсийн хэлэлцүүлэг болон ажлын хэсгийн танилцуулгатай холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Энх-Амгалан ажлын асуулт асууж, Хууль зүй, дотоод хэргийн сайдын зөвлөх Д.Мөнх-Эрдэнээс хариулт, тайлбар авав. Үргэлжлүүлэн ажлын хэсгээс бэлтгэсэн болон хуралдааны үеэр гишүүдээс гаргасан зарчмын зөрүүтэй саналын томьёолол тус бүрээр санал хураалт явуулан шийдвэрлээд, энэ талаарх санал, дүгнэлтээ чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулахаар боллоо.

Нийслэл Улаанбаатар хотын замын хөдөлгөөний түгжрэлийг бууруулах, гэр хорооллыг орон сууцжуулах тухай хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн Замын хөдөлгөөний аюулгүй байдлын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Гэмт хэрэг, зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Зөрчлийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийн анхны хэлэлцүүлгээр Хууль зүйн байнгын хорооны хуралдаан үргэлжлэв. Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуулийн “Байнгын хорооны хуралдаанаар хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлэг явуулах” тухай 39 дүгээр зүйлийн 39.10-т “Байнгын хороо хуулийн төслийг зүйл бүрээр хэлэлцэнэ” хэмээн заасан байдаг. Энэ дагуу дээрх төслүүдийг тус бүрд нь, зүйл бүрээр нь хэлэлцээд, санал, дүгнэлтээ Төрийн байгуулалтын байнгын хороонд хүргүүлэхээр болов гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах газраас мэдээллээ.

Дашинчилэн сум дахь Эрэн хайх, аврах бүлгийн нээлтийн ажиллагаа боллоо
Дашинчилэн сум дахь Эрэн хайх, аврах бүлгийн нээлтийн ажиллагаа боллоо
 
Евроазийн орнуудад 367 нэр төрлийн бараа бүтээгдэхүүн татваргүй экспортлох боломж бүрдлээ
Евроазийн орнуудад 367 нэр төрлийн бараа бүтээгдэхүүн татваргүй экспортлох боломж бүрдлээ
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2023/11/16-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.

Шинэ мэдээ

Евроазийн орнуудад 367 нэр төрлийн бараа бүтээгдэхүүн татваргүй экспортлох боломж бүрдлээ

Евроазийн орнуудад 367 нэр төрлийн бараа бүтээгдэхүүн татваргүй экспортлох боломж бүрдлээ

Оюу толгойн асуудлаарх нотлох баримтыг шинжлэн судлах сонсголд дуудагдсан гэрчүүдийн 70 хувь нь оролцлоо

Оюу толгойн асуудлаарх нотлох баримтыг шинжлэн судлах сонсголд дуудагдсан гэрчүүдийн 70 хувь нь оролцлоо

Улаанбаатарт өдөртөө 15 хэм хүйтэн байна

Улаанбаатарт өдөртөө 15 хэм хүйтэн байна

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

“Хүнсний хувьсгал”-ын дүнд 53 үйлдвэр ашиглалтад орж, 1,000 гаруй нэр төрлийн бүтээгдэхүүн шинээр үйлдвэрлэж байна

“Хүнсний хувьсгал”-ын дүнд 53 үйлдвэр ашиглалтад орж, 1,000 гаруй нэр төрлийн бүтээгдэхүүн шинээр үйлдвэрлэж байна

“Ундраа” хүүхдийн зусланг хувьчилсан шийдвэрүүдийг хүчингүй болгох шаардлагатай

“Ундраа” хүүхдийн зусланг хувьчилсан шийдвэрүүдийг хүчингүй болгох шаардлагатай

Автомашины улсын дугаарын тэгш, сондгой хязгаарлалт хийх эсэх талаар санал авч эхэллээ

Автомашины улсын дугаарын тэгш, сондгой хязгаарлалт хийх эсэх талаар санал авч эхэллээ

Бодлогын хүүг хэвээр хадгалж, тэтгэврийн зээлийн зохицуулалтыг өөрчиллөө

Бодлогын хүүг хэвээр хадгалж, тэтгэврийн зээлийн зохицуулалтыг өөрчиллөө

Өнөөдөр: УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан болно

Өнөөдөр: УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан болно

УИХ: Өнөөдөр чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар

УИХ: Өнөөдөр чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар

Улаанбаатарт өдөртөө 18 хэм хүйтэн байна

Улаанбаатарт өдөртөө 18 хэм хүйтэн байна

Дэлхийд анхны цахилгаан нисдэг машины үйлдвэрлэлийг эхлүүлжээ

Дэлхийд анхны цахилгаан нисдэг машины үйлдвэрлэлийг эхлүүлжээ

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Морингийн даваанд жилд 1.5 сая тонн хог шатааж, эрчим хүч гаргах үйлдвэр барих газар чөлөөлөлт үргэлжилж байна

Морингийн даваанд жилд 1.5 сая тонн хог шатааж, эрчим хүч гаргах үйлдвэр барих газар чөлөөлөлт үргэлжилж байна

Зургаан байгууллагын Монгол Улсад үйл ажиллагаа явуулах зөвшөөрлийг хүчингүй болгов

Зургаан байгууллагын Монгол Улсад үйл ажиллагаа явуулах зөвшөөрлийг хүчингүй болгов

БНХАУ-д зорчих иргэдийн анхааралд!

БНХАУ-д зорчих иргэдийн анхааралд!

Фото сурвалжилга: Төв талбайн сүлд модны гэрлийг асаалаа

Фото сурвалжилга: Төв талбайн сүлд модны гэрлийг асаалаа

Сангийн яамнаас Монгол Улсын 2025 оны төсвийн гүйцэтгэлийн талаар мэдээлэл хийв

Сангийн яамнаас Монгол Улсын 2025 оны төсвийн гүйцэтгэлийн талаар мэдээлэл хийв

УИХ: Өнөөдөр чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар

УИХ: Өнөөдөр чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар

Улаанбаатарт өдөртөө 18 хэм хүйтэн байна

Улаанбаатарт өдөртөө 18 хэм хүйтэн байна

Өнөөдөр: “Үзэл бодлоо илэрхийлэх эрх чөлөө, иргэний орон зайн баталгаа болох нь” хэлэлцүүлэг болно

Өнөөдөр: “Үзэл бодлоо илэрхийлэх эрх чөлөө, иргэний орон зайн баталгаа болох нь” хэлэлцүүлэг болно

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

2026 онд нийслэлийн 1-5 дугаар ангийн 189 мянган хүүхдийг сүү хөтөлбөрт хамруулна

2026 онд нийслэлийн 1-5 дугаар ангийн 189 мянган хүүхдийг сүү хөтөлбөрт хамруулна

Энэ онд 67 сэтгүүлч амиа алджээ

Энэ онд 67 сэтгүүлч амиа алджээ

Улсын хоёрдугаар төв эмнэлэг ирэх оноос амьд донороос бөөр шилжүүлэн суулгана

Улсын хоёрдугаар төв эмнэлэг ирэх оноос амьд донороос бөөр шилжүүлэн суулгана

У.Хүрэлсүх: Хүний эрхийг хангах үндэсний хөтөлбөрийг шинэчлэн сайжруулах шаардлагатай

У.Хүрэлсүх: Хүний эрхийг хангах үндэсний хөтөлбөрийг шинэчлэн сайжруулах шаардлагатай

Төсвийн хөрөнгөөр шинэ жил, байгууллага болон салбарын ой тэмдэглэх зэрэг олон нийтийн арга хэмжээ зохион байгуулахгүй байхыг үүрэг болголоо

Төсвийн хөрөнгөөр шинэ жил, байгууллага болон салбарын ой тэмдэглэх зэрэг олон нийтийн арга хэмжээ зохион байгуулахгүй байхыг үүрэг болголоо

Авлигатай тэмцэх үндэсний хөтөлбөрийн хэрэгжилтийг эрчимжүүлэх Ажлын хэсгийн хурал боллоо

Авлигатай тэмцэх үндэсний хөтөлбөрийн хэрэгжилтийг эрчимжүүлэх Ажлын хэсгийн хурал боллоо

УИХ: Өнөөдөр хуралдах байнгын хороод

УИХ: Өнөөдөр хуралдах байнгын хороод

Өнөөдөр: “Хүний эрхийн форум-2025” болно

Өнөөдөр: “Хүний эрхийн форум-2025” болно

Улаанбаатарт өдөртөө 16 хэм хүйтэн байна

Улаанбаатарт өдөртөө 16 хэм хүйтэн байна

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

DeepSeek-ийг зохион бүтээгчид Nature сэтгүүлийн жагсаалтад багтжээ

DeepSeek-ийг зохион бүтээгчид Nature сэтгүүлийн жагсаалтад багтжээ

Хилийн боомтуудын амрах хуваарь гарчээ

Хилийн боомтуудын амрах хуваарь гарчээ

Монголын банкны холбооны Ерөнхийлөгчөөр Ариг банкны Гүйцэтгэх захирал О.Хүрэлбаатар сонгогдлоо

Монголын банкны холбооны Ерөнхийлөгчөөр Ариг банкны Гүйцэтгэх захирал О.Хүрэлбаатар сонгогдлоо

“Nvidia”-гийн чипийг Хятадад нийлүүлэхийг зөвшөөрчээ

“Nvidia”-гийн чипийг Хятадад нийлүүлэхийг зөвшөөрчээ

Шатахууны хангалт, түгээлтийг дөрөв хоногт багтаан хэвийн болгохыг үүрэгджээ

Шатахууны хангалт, түгээлтийг дөрөв хоногт багтаан хэвийн болгохыг үүрэгджээ

“Нийслэлийн төсөв, асуудал, шийдэл: Иргэдийн хяналт” сэдэвт хэлэлцүүлэг боллоо

“Нийслэлийн төсөв, асуудал, шийдэл: Иргэдийн хяналт” сэдэвт хэлэлцүүлэг боллоо

Өнөөдөр: “Нийслэлийн төсөв асуудал, шийдэл: Иргэдийн хяналт” хэлэлцүүлэг болно

Өнөөдөр: “Нийслэлийн төсөв асуудал, шийдэл: Иргэдийн хяналт” хэлэлцүүлэг болно

УИХ: Өнөөдөр хуралдах байнгын хороод

УИХ: Өнөөдөр хуралдах байнгын хороод

УИХ: Өнөөдөр хуралдах ажлын хэсгүүд

УИХ: Өнөөдөр хуралдах ажлын хэсгүүд

Улаанбаатарт өдөртөө 11-13 хэм хүйтэн байна

Улаанбаатарт өдөртөө 11-13 хэм хүйтэн байна

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Тэрбумтнуудын тоогоор Америк тив тэргүүлжээ

Тэрбумтнуудын тоогоор Америк тив тэргүүлжээ

Азийн залуучуудын V пара наадамд Монголоос 18 тамирчин оролцоно

Азийн залуучуудын V пара наадамд Монголоос 18 тамирчин оролцоно

Х.Нямбаатар: Ирэх оны зургаадугаар сард метроны барилга угсралтын ажлыг эхлүүлж, 2030 онд хүлээлгэж өгнө

Х.Нямбаатар: Ирэх оны зургаадугаар сард метроны барилга угсралтын ажлыг эхлүүлж, 2030 онд хүлээлгэж өгнө

Токиогийн “Их дуулга”-аас О.Уранбаяр хүрэл медаль хүртлээ

Токиогийн “Их дуулга”-аас О.Уранбаяр хүрэл медаль хүртлээ

“Нэгдүгээр тойрог зам” төслийг хэрэгжүүлэхэд “Эрдэнэс Монгол” нэгдэлтэй хамтран ажиллана

“Нэгдүгээр тойрог зам” төслийг хэрэгжүүлэхэд “Эрдэнэс Монгол” нэгдэлтэй хамтран ажиллана

Луврын музейд ус алдсаны улмаас түүхэн номууд сүйджээ

Луврын музейд ус алдсаны улмаас түүхэн номууд сүйджээ

Ирэх арав хоногт цаг агаар ямар байх вэ?

Ирэх арав хоногт цаг агаар ямар байх вэ?

УИХ: Өнөөдөр хуралдах намын бүлэг, ажлын хэсгүүд

УИХ: Өнөөдөр хуралдах намын бүлэг, ажлын хэсгүүд

Өнөөдөр: УИХ-ын хянан шалгах түр хорооны нотлох баримтыг шинжлэн судлах “Оюутолгой“-н нээлттэй сонсголыг эхлүүлнэ

Өнөөдөр: УИХ-ын хянан шалгах түр хорооны нотлох баримтыг шинжлэн судлах “Оюутолгой“-н нээлттэй сонсголыг эхлүүлнэ

Энэ 7 хоногт Монгол Улсад

Энэ 7 хоногт Монгол Улсад

Улаанбаатарт өдөртөө 10-12 хэм хүйтэн  байна

Улаанбаатарт өдөртөө 10-12 хэм хүйтэн байна

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Улаанбаатарт өдөртөө 14 хэм хүйтэн байна

Улаанбаатарт өдөртөө 14 хэм хүйтэн байна

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Б.Энх-Оргил ялалт байгуулж, бүсний эзэн боллоо

Б.Энх-Оргил ялалт байгуулж, бүсний эзэн боллоо

Ханын материал хот орон сууцжуулах төслийн газар чөлөөлөлтийн явц 98 хувьтай үргэлжилж байна

Ханын материал хот орон сууцжуулах төслийн газар чөлөөлөлтийн явц 98 хувьтай үргэлжилж байна

ДАШТ-ий хэсгийн шатны сугалаа боллоо

ДАШТ-ий хэсгийн шатны сугалаа боллоо

Улаанбаатарт өдөртөө 8-10 хэм хүйтэн байна

Улаанбаатарт өдөртөө 8-10 хэм хүйтэн байна

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Японы оны шилдэг машинаар “Subaru Forester” шалгарчээ

Японы оны шилдэг машинаар “Subaru Forester” шалгарчээ

Эдийн засгийн эрх чөлөөний тухай хуулийн төслийг энэ сард багтаан УИХ-д өргөн барихаар ажиллаж байна

Эдийн засгийн эрх чөлөөний тухай хуулийн төслийг энэ сард багтаан УИХ-д өргөн барихаар ажиллаж байна

“Танилын бараа”, “онцгой шугам” гэх авлига, арын хаалганы үйлдлүүдээ таслан зогсоохыг Ерөнхий сайд Г.Занданшатар хатуу анхаарууллаа

“Танилын бараа”, “онцгой шугам” гэх авлига, арын хаалганы үйлдлүүдээ таслан зогсоохыг Ерөнхий сайд Г.Занданшатар хатуу анхаарууллаа

“Оюутолгойн сонсголд гэрчээр оролцогчдын нэрсийг хасч, нэмэх боломжгүй“

“Оюутолгойн сонсголд гэрчээр оролцогчдын нэрсийг хасч, нэмэх боломжгүй“

Нийслэлийн 2026 оны төсвийн төслийг баталлаа

Нийслэлийн 2026 оны төсвийн төслийг баталлаа

Гадаадын иргэний оршин суух хэвлэх, олгох цэгийн тоог нэмэгдүүллээ

Гадаадын иргэний оршин суух хэвлэх, олгох цэгийн тоог нэмэгдүүллээ

Нийслэлийн 182 сургуульд ариутгал халдваргүйжүүлэлт хийж эхэллээ

Нийслэлийн 182 сургуульд ариутгал халдваргүйжүүлэлт хийж эхэллээ

Токиогийн үзэсгэлэнгийн үеэр хүн дүрст роботууд анхаарал татаж байна

Токиогийн үзэсгэлэнгийн үеэр хүн дүрст роботууд анхаарал татаж байна

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Гэгээн Ширээт Улсын төрийн тэргүүнтэй уулзлаа

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Гэгээн Ширээт Улсын төрийн тэргүүнтэй уулзлаа

ӨНӨӨДӨР: “Евразийн аюулгүй байдал ба Монгол Улс” хэлэлцүүлэг болно

ӨНӨӨДӨР: “Евразийн аюулгүй байдал ба Монгол Улс” хэлэлцүүлэг болно

Улаанбаатарт өдөртөө 8-10 хэм хүйтэн байна

Улаанбаатарт өдөртөө 8-10 хэм хүйтэн байна

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

3933 нэгж талбар чөлөөлснөөр нийт 11.575 айлын орон сууц барих боломж бүрдэв

3933 нэгж талбар чөлөөлснөөр нийт 11.575 айлын орон сууц барих боломж бүрдэв

Харилцааны түвшнийг хоёр шат алгасан ахиулсан Ерөнхийлөгчийн айлчлал өндөрлөлөө

Харилцааны түвшнийг хоёр шат алгасан ахиулсан Ерөнхийлөгчийн айлчлал өндөрлөлөө

Бүгд Найрамдах Итали Улстай бүх талаар хамтран ажиллана

Бүгд Найрамдах Итали Улстай бүх талаар хамтран ажиллана

200 мянган жилийн турш хүн төрөлхтнөөс тусгаарлагдсан байсан хүмүүсийн үлдэгдэл олджээ

200 мянган жилийн турш хүн төрөлхтнөөс тусгаарлагдсан байсан хүмүүсийн үлдэгдэл олджээ

Нийслэлийн 15 дугаар сургуулийн 640 хүүхдийн суудалтай өргөтгөлийг ашиглалтад орууллаа

Нийслэлийн 15 дугаар сургуулийн 640 хүүхдийн суудалтай өргөтгөлийг ашиглалтад орууллаа

 Өнөөдөр: “Гамшигт тэсвэртэй дэд бүтэц” олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал  болно

 Өнөөдөр: “Гамшигт тэсвэртэй дэд бүтэц” олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал  болно

Улаанбаатарт өдөртөө 10-12 хэм хүйтэн байна.

Улаанбаатарт өдөртөө 10-12 хэм хүйтэн байна.

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний хөгжлийн ерөнхий газрыг Засгийн газрын тохируулагч агентлаг болгох саналыг хэлэлцлээ

Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний хөгжлийн ерөнхий газрыг Засгийн газрын тохируулагч агентлаг болгох саналыг хэлэлцлээ

Шинжлэх ухааны салбарын эрдэмтэн судлаачдаас бүрдсэн орон тооны бус зөвлөл байгуулж, анхны уулзалтаа хийв

Шинжлэх ухааны салбарын эрдэмтэн судлаачдаас бүрдсэн орон тооны бус зөвлөл байгуулж, анхны уулзалтаа хийв

Г.Занданшатар: Халамж болон хүүхэд хамгааллын бодлогод цогц шинэчлэл хийх шаардлагатай

Г.Занданшатар: Халамж болон хүүхэд хамгааллын бодлогод цогц шинэчлэл хийх шаардлагатай

Монгол Улс хиймэл оюун, их өгөгдлийн ур чадвар олгох 3 жилийн хөтөлбөрийг Оракл компанитай хамтран хэрэгжүүлж эхэллээ

Монгол Улс хиймэл оюун, их өгөгдлийн ур чадвар олгох 3 жилийн хөтөлбөрийг Оракл компанитай хамтран хэрэгжүүлж эхэллээ

Өнөөдөр: Засгийн газрын ээлжит хуралдаан болно

Өнөөдөр: Засгийн газрын ээлжит хуралдаан болно

Улаанбаатарт өдөртөө 15-17 хэм хүйтэн байна

Улаанбаатарт өдөртөө 15-17 хэм хүйтэн байна

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Forbes: 2026 онд хиймэл оюуны хөгжлийг тодорхойлох 8 чиг хандлага

Forbes: 2026 онд хиймэл оюуны хөгжлийг тодорхойлох 8 чиг хандлага

Forbes: 2026 онд хиймэл оюуны хөгжлийг тодорхойлох 8 чиг хандлага

Forbes: 2026 онд хиймэл оюуны хөгжлийг тодорхойлох 8 чиг хандлага

Шинэ төрлийн томуугийн вирус дэлхийн хэмжээнд хурдацтай тархаж байна

Шинэ төрлийн томуугийн вирус дэлхийн хэмжээнд хурдацтай тархаж байна

Г.ЗАНДАНШАТАР: Зээл төлөөд өгөөч, үнэ нэмээд өгөөч гэсэн хоёрхон өгүүлбэртэй сууж байна

Г.ЗАНДАНШАТАР: Зээл төлөөд өгөөч, үнэ нэмээд өгөөч гэсэн хоёрхон өгүүлбэртэй сууж байна

Монгол Улс КАРЕК хөтөлбөрийг ирэх онд даргална

Монгол Улс КАРЕК хөтөлбөрийг ирэх онд даргална

Улаанбаатарт өдөртөө 18-20 хэм хүйтэн байна

Улаанбаатарт өдөртөө 18-20 хэм хүйтэн байна

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийг Бүгд Найрамдах Итали Улсын Ерөнхийлөгч Сэржо Маттарэлла албан ёсоор угтаж авлаа

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийг Бүгд Найрамдах Итали Улсын Ерөнхийлөгч Сэржо Маттарэлла албан ёсоор угтаж авлаа

Бүгд Найрамдах Итали Улсын Ерөнхийлөгч Сэржо Маттарэлла ирэх жил Монгол Улсад төрийн айлчлал хийнэ

Бүгд Найрамдах Итали Улсын Ерөнхийлөгч Сэржо Маттарэлла ирэх жил Монгол Улсад төрийн айлчлал хийнэ

“Нэр нь үл мэдэгдэх цэргийн бунхан”-д цэцэг өргөж, хүндэтгэл үзүүллээ

“Нэр нь үл мэдэгдэх цэргийн бунхан”-д цэцэг өргөж, хүндэтгэл үзүүллээ

ӨНӨӨДӨР: Олон нийтийн хэлэлцүүлэг болно

ӨНӨӨДӨР: Олон нийтийн хэлэлцүүлэг болно

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй