Барилгын салбарын 642 стандарт байгаагаас 26 хувийг нь үргэлжлүүлэн мөрдөх боломжтой

Барилгын салбарын стандартын хэрэгжилт ба эрх зүйн орчны талаар “Стандарт ба эрх зүйн орчин” хэлэлцүүлэг /2025.02.19/ Төрийн ордонд боллоо.

Энэ хэлэлцүүлгийг Стандартын эрх зүйн орчныг шинэчлэх санал, дүгнэлт гаргах, холбогдох хууль тогтоомжийн төсөл боловсруулах ажлын хэсэг Засгийн газартай хамтран зохион байгуулж байгаа юм.

Барилгын ерөнхий хуулийн төсөлд барилга байгууламжийн норм, нормативын баримт бичгийн талаар тусгагдсан байдал, Стандарт, түүний хэрэгжилт, тулгамдаж буй асуудал, Барилгын салбарын тохирлын үнэлгээний итгэмжлэлийн талаар илтгэл хэлэлцүүлэг өрнөлөө.

Ажлын хэсгийн ахлагч О.Батнайрамдал: “Салбарын хэмжээнд тулгамдаж байгаа олон асуудлын шийдэл, гарц нь стандартын хэрэгжилт, хяналттай шууд хамааралтай. Барилгын салбарын 642 стандарт байгаагаас 2024 оны судалгааны дүнд 26 хувийг нь буюу 167 стандартыг үргэлжлүүлэн мөрдөх боломжтой, бусдыг нь шинэчлэн хянах эсвэл хүчингүй болгох шаардлагатай байна. Стандартаас гадна барилгын норм, норматив гэж бий. Энэ бүгдийг эрх зүйн орчны хувьд ямар байгаа талаар салбарынхантай ярилцахад нэлээд асуудлууд гарч ирсэн. Тэгэхээр бид барилгын стандартуудыг маш богино хугацаанд шинэчилж, олон улсын түвшинд гаргах зайлшгүй шаардлагатай байна” гэдгийг онцоллоо.

Монгол Улсад 44 лаборатори барилгын чиглэлээр сорилт шинжилгээ гүйцэтгэж байгаа аж. Үүний 33 нь итгэмжлэгдсэн, 17 нь төрийн мэдлийн, 27 нь хувийн хэвшлийнх байгаа юм.

Бүтээгдэхүүнийхээ чанарыг дотооддоо хянадаг дотоод хяналтын 8 лаборатори, барилга байгууламж дээр техникийн хяналт хийдэг 13 байгууллага байдаг. Үүний 10 нь үл эвдэх сорилт хийдэг буюу барилга байгууламжийг улсын комисс хүлээж авахын өмнөх шатад тухайн барилга байгууламж дээр эвдэхгүйгээр сорилт хийгээд энэ итгэмжлэгдсэн хяналтын байгууллагуудын болон мэргэшсэн ажилчдын дүгнэлтэд нь үндэслэж тухайн барилгыг улсын комисс хүлээж авах эсэх шийдвэр гардаг. Барилга байгууламжийн хийц эдлэл дээр техникийн хяналт хийдэг 3 байгууллага байна. Импортын барилгын материалууд нь дотоодын стандартыг хангаж буй эсэхийг баталгаажуулах боломжгүй байна.

“Барилгын хөгжлийн төв” ТӨҮГ-ын захирал Т.Пүрэвхатан: "Барилгын норм, нормативын баримт бичгүүд нь зөвхөн барилгын салбар төдийгүй уул уурхай, зам тээвэр, эрчим хүч зэрэг бусад салбарт шууд нөлөө үзүүлдэг стратегийн чухал баримт бичиг юм. Гэвч эдгээр баримт бичгийг боловсруулах үйл явц нь олон үе шаттай, нэг норм норматив боловсруулж, батлахад 2-3 жил үргэлжилдэг. Барилга байгууламжийн норм, нормативын баримт бичиг боловсруулах үйл ажиллагаанд дэвшилтэд технологийг нэвтрүүлэх, норм, нормативын баримт бичигт үзлэг хийж, давхардлыг арилгах ажлыг дэвшилтэд технологийн тусламжтайгаар гүйцэтгүүлэх, цаашлаад барилгын үйл ажиллагаанд олон улсын барилга байгууламжийн норм, дүрэм стандартыг хэрэглэх эрхзүйн орчныг сайжруулах шаардлагатай хэмээн онцоллоо.

Барилгын салбарын стандартад тулгамдаж буй асуудал, эрх зүйн орчныг хэрхэн шинэчлэх шийдлийн талаар УИХ-ын Тамгын Газар, Монгол Улсын Шадар сайдын ажлын алба, Хот Байгуулалт, Барилга, Орон сууцжуулалтын яам, Стандарт, хэмжил зүйн газар, Барилгын хөгжлийн төв ТӨҮГ, тус салбарын мэргэжлийн холбоод, аж ахуйн нэгж, байгууллага, мэргэжилтэн, судлаачид зэрэг 150 гаруй төлөөлөл оролцож, хэлэлцүүлэг дээрх илтгэлүүдийн хүрээнд хэлэлцүүлгээ өрнүүлж, саналаа солилцож, зөвлөмж гаргаснаар өндөрлөлөө.