Узбекистаны Ташкент хотноо болж байгаа боксын ДАШТ-ий 10 дахь өдөр /2023.05.10/ 63.5 кг жингийн хүрэл медалийн төлөөх тулаанд ОУХМ Б.Чинзориг, дэлхийн 3 удаагийн аварга, ДАШТ-ий 2 мөнгө, “Лондон-2012”, “Рио-2016”, “Токио-2020” олимпын хүрэл медальт, Кубын алдарт боксчин Лазаро Альварезыг 4:1-ээр ялж, дэлхийн аварга болох замаа засаад байгаа билээ.
Монголын боксчин Б.Чинзориг өмнө нь ДАШТ-ий ринг дээр хоёр ч удаа медалийн төлөө тулалдаж байсан туршлагатай тамирчин бөгөөд тэр энэ удаад гарцаагүй ялалтыг байгуулж дэлхийн шилдэг боксчин гэдгээ харуулж чадлаа. Кубын боксчид дэлхийд ноёлж байсан үе бий, өнөөдөр ч тэд шилдгүүд байгаа.
Одоогоос 3 жилийн өмнө дэлхийн шилдэг боксчдын нэгээр 1980-аад онд нэрлэгдэж явсан, 1988 оны Сөүлийн олимпын хүрэл медальт, гавьяат тамирчин Нэргүйн Энхбат андтай Кубын боксчдын талаар түүнтэй хийсэн ярилцлагаа эргэн дурсаж та бүхэнд сонирхуулж байна.
Тиймээ, 2020 онд Монгол, Куба хоёр орны дипломат харилцаа тогтоосны 60 жилийн ойг тохиолдуулан Кубын олимп, дэлхийн аварга олон шилдэг боксчидтой ринг дээр хүчээ сорьж байснаа гавьяат Н.Энхбат анд маань дурсан ярьсан юм.
Тэрбээр: “Би 1980 онд Улаанбаатар хотноо болсон боксын “Интернациональ” олон улсын тэмцээнд анх удаа 18 настай хүү оролцон, Куба улсын тамирчинтай таарч ялагдаж байлаа. Кубын тамирчидтай олон удаа таарсан даа, 1981 онд Кубын тамирчинтай тоглож анх удаа ялсан юм. Дэлхийн цомын аварга Роман Горае гэж тамирчинтай тоглосон юм. Мөн 1983 онд Кубын боксчин Эдаль Торрентод 5:0-ээр хожигдсон. Олимп, дэлхийн аваргууд болох Кубын шилдэг боксчин Адольф Орта, Анхель Эрерра нарыг ялж ч, ялагдаж ч байсан.
Харин 1984 онд Лос-Анжелесын олимпын наадмыг социалист орнууд бойкотлоод, тэр олимпын наадамтай дүйх "Найрамдал-1984” сайн санааны тоглолтыг зохион байгуулсан. Энэхүү тоглолтын боксын тэмцээн Хавана хотноо болоход Кубын удирдагч Фидель Кастро ирж үзсэн юм. Тэгэхэд олимпын хошой аварга Анхель Эрерра зодог тайлах тоглолттоо хийж, би финалд 60 кг-д түүнтэй тоглож 3:2-оор ялагдсан. Энэ тулааны дараа Вандуйн Батбаяр багш /гавьяат дасгалжуулагч/, чи түүнийг яллаа, гэхдээ ялалтыг түүнд өгнө гэж байсныг би тод санадаг юм. Дэлхийн залуучуудын аварга Кубын боксчинтой 1985 онд хүч үзээд ялагдаж байлаа.
Миний ид гялалзаж байсан 1986 оны 3 дугаар сард Германы “Химийн цом” болон Румын улсад зохион байгуулдаг “Алтан бүс” тэмцээнүүдэд би Дэлхийн хошой аварга Адольф Ортаг ялсан юм. Түүнд би өмнө нь 2 ялагдаж, дараа нь ийнхүү 2 ялаад байв. Харин 1986 оны 5 дугаар сард нь АНУ-ын Рено хотноо болох ДАШТ-д А.Ортатой тоглож хайнаа хагалах байсан ч би визний асуудлаас болж очиж чадаагүй. Тэр ДАШТ-д ирсэн А.Орта, Монголын Энхбат ирээгүй бол би түрүүлнэ гээд л Дэлхийн аварга болж, зодог тайлсан юм билээ.
Хэдэн жилийн өмнө, олимпын аварга, Хөдөлмөрийн баатар Э.Бадар-Ууган Куба улсад тэмцээнд очоод байхад Хавана хотын таксины жолооч нь хүртэл Монголын боксчин Энхбат гэж сайн боксчин байсан, тэр тамирчин одоо хаана байгаа вэ гэж асуусан, таныг кубчүүд сайн мэддэг юм билээ” хэмээн надад ярьж байсан юм.
Ташрамд сонирхуулахад, Залуудаа 1980-аад онд бокс тоглож явсан, Азийн хошой аварга Х.Алтанхуяг багшийн шавь, өдгөө АНУ-д ажиллаж, амьдарч байгаа Д.Цэрэндорж, Кубад зориуд очиж кубын алдартай боксчидтой уулзах үеэр “Сөүлийн олимпын хүрэл медальт, гавьяат тамирчин Н.Энхбатыг надаас кубын боксчид их асууж сурагласан. Мөн жирийн хүмүүс нь ч андахгүй мэддэг юм билээ” гэж өөрийн бичсэн тэмдэглэлдээ онцолсон байдаг.
Монголын 80-аад оны боксчдоос Н.Энхбат агсанаас гадна ДАШТ-ий мөнгөн медальт, гавьяат тамирчин Р.Отгонбаяр агсан, Г.Батбилэг нарын манай олон шилдэг боксчид нэгэн үе Куба улсын шилдэг боксчдыг ялж, ялагдаж тухай үед монголын тулаанчид үнэхээр мундаг, Азидаа шилдгүүд гэгдэж Кубын ард түмэнд хүндлэгдсэн түүхтэй. Түүнчлэн ОУХМ Ц.Амаржаргал, гавьяат Н.Баярсайхан, Т.Үйтүмэн, Э.Бадар-Ууган, П.Сэрдамба гээд манай үе үеийн олон шилдэг олимп, дэлхийн медальтнууд Кубын боксчидтой тулалдаж байсан билээ.
Өнөөдөр ч ‘’Алдар” спорт хорооны тамирчин ОУХМ Баатарсүхийн Чинзориг ийнхүү Ташкентын ринг дээр 63.5 кг жинд Кубын алдартай тамирчныг ялж ДАШТ-ий хүрэл медалийн болзол хангалаа. Тэрбээр ДАШТ-ий медалийн төлөөх тулаанд гурав дахь удаагаа хүчээ сорьсоны эцэст дэлхийн медальтан боллоо.
Армийн дэлхийн аварга Б.Чинзоригийн амжилтаас дурдвал, Ази тивийн АШТ-ий алт, мөнгө, хошой хүрэл медальт, олимпын эрх олгох болон Азийн наадмын мөнгөн медальт тамирчин юм. Тэрээр өсвөрийн УАШТ-д 2 удаа, Залуучуудын УАШТ-д 3 удаа, Насанд хүрэгчдийн УАШТ-д 11 удаа түрүүлсэн Монголын шилдэг боксчин билээ. ОУХМ Б.Чинзориг ДАШТ-ий мөнгөн медалийн төлөө Ази тивийн аварга Б.Усмоновтой баасан /05.12/ гарагт тулалдана. Энэ удаагийн ДАШТ-д шигшээд шалгарсан Б.Чинзориг, Б.Мишээлт нартаа аваргын алтан медальтай эх орондоо ирэхийг монголчууд хүсч хүлээж байгаа нь лавтай. Амжилт