Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн нэгтгэсэн төслүүдийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийлээ
 
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2023/06/16-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.
Ангилал
Улс төр-Эдийн засаг Нийгэм
Огноо
Унших
21 минут 40 секунд

Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн нэгтгэсэн төслүүдийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийлээ

УИХ-ын пүрэв гарагийн үдээс хойших /2013.06.15/ нэгдсэн хуралдаанаар Монгол Улсын 2023 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн хууль, тогтоолын төслүүд анхны хэлэлцүүлгийг хийв.

Анхны хэлэлцүүлгийг хийсэн Төсвийн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Ж.Батсуурь танилцууллаа.

Байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан УИХ-ын гишүүн С.Одонтуяа, О.Цогтгэрэл, Д.Ганбат нар асуулт асуув. УИХ-ын гишүүн С.Одонтуяа, Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих сан бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүдийг дэмжихэд зориулж дөнгөж 9.7 тэрбум төгрөгийн зээл олгожээ. 2022 онд гол нэр төрлийн бараа бүтээгдэхүүний үнийн өсөлтийг хязгаарлах арга хэмжээ авах агуулга бүхий хууль баталсан ч бараа бүтээгдэхүүний үнэ буурахгүй, өссөөр байна. Энэ хуулийн хэрэгжилтийн үр дүн ямар байна вэ гэж асуусан. УИХ-ын гишүүн Д.Ганбат, Засгийн газрын өр, авлагын талаар тодруулж, хүүхдийн мөнгийг хүсэлт гаргасанд нь биш, хүүхэд бүрд өгөх ёстой. Үүнд ямар зохицуулалт хийж байгааг лавласан.

Сангийн сайд Б.Жавхлан, ЖДҮ-ийг дэмжих зээлийн санд 2019 оноос хойш зузаатгал хийгдээгүй. Төсвөөс сангийн хөрөнгийг хангалттай бүрдүүлсэн гэж үзсэн учраас эргэн төлөлтөөрөө дараагийн зээлээ олгож байхаар шийдвэрлэсэн. Цалин, тэтгэвэр, тэтгэмжийг нэмэгдүүлж, хүүхэд бүрт хүүхдийн мөнгийг олгож, өрхийн орлогыг бодитоор дэмжих зорилгоор энэ удаагийн төсвийн тодотголыг хийж байна. Төсвийн тодотголыг дагаж мөнгөний нийлүүлэлт нэмэгдэх, инфляцын өсөлтийг хязгаарлах арга хэмжээ авахыг Төсвийн байнгын хорооноос тогтоол гаргаж, Засгийн газарт үүрэг өгөх чиглэлтэй байна. Засгийн газар гадаад өр зээлийг нуруун дээрээ үүрч, төлөөд явж байна. Өнгөрсөн жилийн өдийд гадаад өрийн дарамтаас болж Монгол Улс дампуурлыг ирмэгт хүрсэн. Харин өнөөдөр энэ эрсдэлээс гарч чадсан. Өнгөрсөн хоёр жил 5.9 тэрбум ам.долларын өрийг төлсөн байна. Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг хэвээр хадгалж чадлаа. Мөн валютын өсөлтөөс хамаарсан инфляцын өсөлтийг барьж чадаж байна. Хүүхдийн мөнгийг хүүхэд бүрд өгнө. Гэхдээ хүүхдийн мөнгөө авах шаардлагагүй гэж үзсэн эцэг, эхийн сонголт нээлттэй. Хүүхдийн мөнгөнд 1.5 их наяд төгрөг зарцуулна. Хүүхдийн мөнгөний зарцуулалтаас зөвхөн ганцхан хувь нь татгалзвал 15 тэрбум төгрөг хэмнэгдэж, нэг сургууль барих хөрөнгө босно гэдгийг онцольё гэж хариуллаа.

Түүний дараа дээрх хуулийн төсөлтэй холбогдуулан зарчмын зөрүүтэй 26 саналын томьёоллоор санал хураалт явуулахад хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжлээ.

Монгол Улсын 2023 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн хууль, тогтоолын төслүүдийг эцсийн хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Төсвийн байнгын хороонд шилжүүллээ.

Түүний дараа Монгол Улсын 2023 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2023 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн 2023 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийг хоёр дахь хэлэлцүүлэгт бэлтгэсэн Төсвийн байнгын хорооны санал дүгнэлтийг тус байнгын хорооны дарга Г.Тэмүүлэн танилцуулсан.

Үүний дараа УИХ дахь Ардчилсан намын бүлгийн санал, дүгнэлтийг тус бүлгийн дарга О.Цогтгэрэл танилцуулав.

Тэрбээр, өнөөдрийг хүртэл эрх баригчид инфляц өсч, иргэдийн цалин, орлого, тэтгэвэр үнэгүйдэж байгаагийн үндсэн шалтгааныг “оношилж” чадаагүй байгаа нь өргөн барьсан төсвийн тодотголоос тодорхой харагдаж байна. Зах зээл дэх мөнгөний нийлүүлэлт 2016 оны 2 дугаар улиралд 11 их наяд байсан бол өнөөдөр 30 их наяд болж, гурав дахин өсжээ. Гэтэл сүүлийн арав гаруй жилд манай дотоодын нийт бүтээгдэхүүн монгол төгрөгөөр өссөн дүнтэй харагдавч ам.доллароор 13-15 тэрбум төгрөгт эргэлдэж царцсан хэвээр л байна. Их наядын хөтөлбөрүүдийн үр дүн хангалтгүй байсныг олон зуун аж ахуйн нэгж хаалгаа барьж, ажилгүй, орлогогүй ядуусын эгнээ өргөжсөнөөс харж болно. Ид ажиллах насны залуучууд гадаад руу тэмүүлж, Монгол Улсын 3 иргэн тутмын 2 нь ажилгүй, орлогогүй байна гэдэг нь дэндүү харамсам үзүүлэлт. Төсвийн орлого их наяд давж өссөн нь тодотгол хийх нэгэн шалтгаан болохыг Засгийн газар тодотгожээ. Харамсалтай нь, энэ бол бодит өсөлт биш үнийн өсөлтийг дагаж “инфляцын татвар” нэмэгдсэн л үзэгдэл. Өөрөөр хэлбэл, импортоор оруулж ирдэг хүнс валютын ханшаас шалтгаалж үнэ нэмэгдэхэд НӨАТ болон бусад татварын хэмжээ өсч, “татварын хөөс” үүссэн гэдгийг тэд хэлэхгүй байна. УИХ дахь Ардчилсан намын гишүүд цалин тэтгэвэр, тэтгэмжийг нэмэхийг огтхон ч эсэргүүцээгүй. Харин Засгийн газрын бодлого ихээхэн эрсдэл дагуулж буйг анхаарууллаа хэмээв.

АН-ын бүлгийн саналын дараа дээрх хуулийн төслийн талаар Төсвийн байнгын хорооноос гаргасан зарчмын зөрүүтэй саналын томъёоллоор санал хураалт явууллаа.

Монгол Улсын 2023 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2023 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн 2023 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийг гуравдахь хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Төсвийн байнгын хороонд шилжүүллээ.

УИХ-ын сонгуулийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн нэгтгэсэн төслүүдийг эцэслэн батлах бэлтгэл хангуулахаар Төрийн байгуулалтын байнгын хороонд шилжүүллээ

Өнөөдрийн нэгдсэн хуралдаанаар Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн нэгтгэсэн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хууль, Улсын Их Хурлын тогтоолын төслүүдийн эцсийн хэлэлцүүлгийг явууллаа.

Уг хуулийн төслийг эцсийн хэлэлцүүлэгт бэлтгэсэн Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны танилцуулгыг УИХ-ын гишүүн, УИХ дахь МАН-ын бүлгийн дарга Д.Тогтохсүрэн танилцуулав.

Тэрбээр, Байнгын хорооны хуралдаанаар хуулийн төслүүдийн эцсийн хэлэлцүүлгийг явуулах үед Ажлын хэсгээс боловсруулсан тойрогт нэр дэвшигчдийн зурагт хуудсыг байрлуулсан нэгдсэн самбартай байх зарчмын зөрүүтэй саналын томьёолол дэмжигдсэнтэй холбогдуулан төслийн 42 дугаар зүйлийг бүхэлд нь өөрчлөн найруулж, 41 дүгээр зүйлийн зарим хэсгийг хасах, өөрчлөх, бэхэн тэмдэглэгээ хийхтэй холбогдох зарчмын зөрүүтэй саналын томьёолол дэмжигдсэнтэй холбогдуулан 66 дугаар зүйлийн 66.14 дэх хэсгийг хасах, нам, эвсэл нэр дэвшүүлэхдээ ардчилсан ёс, шударга ёсны зарчмыг баримталж, нийгмийн бүлгийн төлөөллийг харгалзах, нам, эвслээс жагсаалтаар нэр дэвшигчийн сонгуулийн сурталчилгааны нэгдсэн хэвлэмэл материал нь гурван хэвлэлийн хуудаснаас хэтрэхгүй байх, цахим орчин ашиглан сонгуулийн сурталчилгаа явуулах зардал энэ хуулийн 50.1-д заасны дагуу тогтоосон зардлын дээд хэмжээний 15 хувиас хэтрэхгүй байх, нам, эвсэл нэр дэвшүүлэхдээ намын гишүүн, дэмжигчээсээ мөнгөн болон мөнгөн бус хөрөнгө, үйлчилгээ, барьцаа, дэнчин авахыг хориглох зэрэг нийт 13 зарчмын зөрүүтэй санал гаргасныг хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжсэн болно. Мөн Байнгын хорооны 2023 оны 06 дугаар сарын 14-ний өдрийн хуралдаанаар хэлэлцэж эцсийн хэлэлцүүлэгт бэлтгэсэн төслийн талаарх 10 дахь зарчмын зөрүүтэй саналын томьёолол болон төслийн 1 дүгээр зүйлийн 30 дахь заалт буюу 53 дугаар зүйлийн 53.4 дэх хэсгээр Байнгын хорооны эцсийн хэлэлцүүлгээр дахин хэлэлцүүлж томьёолох шаардлагатай гэж үзсэн бөгөөд тус асуудлыг Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгээр зохицуулаагүй тул Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуулийн 5 дугаар зүйлд заасан журмын дагуу 2023 оны 06 дугаар сарын 15-ны өдрийн чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлж, батлуулсан дэгийн дагуу Ажлын хэсгээс боловсруулсан зарчмын зөрүүтэй 2 саналын томьёоллыг хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжсэн болно гэв.

Түүний дараа УИХ-ын гишүүд Байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан асуулт асууж, байр сууриа илэрхийллээ.

УИХ-ын гишүүн Д.Өнөрболор нэр дэвшигчдэд тавигдах шалгуур, жагсаалтыг эрэмбэлэхэд нам, эвсэлд тавигдах шаардлага нээлттэй байх ёстой хэмээв. УИХ-ын гишүүн Б.Баярсайхан, хүйсийн ялгаваралгүй хөгжих боломжийг бүрдүүлэхэд энэ удаагийн УИХ шинэчлэл хийгээсэй гэж хүсч байгаа тухай, УИХ-ын гишүүн Т.Доржханд эмэгтэйчүүд парламентад олон байх нь төсвийн сахилга бат сайжрах, ардчиллын хөгжилд чухал ахиц дэвшил гарах тухай, УИХ-ын гишүүн Б.Жаргалмаа, шийдвэр гаргах түвшинд эмэгтэйчүүдийн төлөөллийг нэмэгдүүлэх талаар олон улсын байгууллагын зөвлөмж болон иргэд, олон нийтийн илэрхийлсэн санал бодлыг танилцуулж, байр сууриа илэрхийллээ.

УИХ-ын дарга Г.Занданшатар, дэлхий нийтийн чиг хандлага, тогтвортой хөгжлийн зорилтод жендэрийн тэгш байдлыг хангахад анхаарал хандуулж байна. Энэ бол ирж яваа цагийн өнгө юм. Технологийн хувьсгал зөөлөн ур чадварыг шаардаж байна. Тиймээс 40-160 сая эмэгтэйчүүдийн ажлын нөхцөл байдал өөрчлөгдөж, эмэгтэйчүүд шийдвэр гаргах түвшинд олноороо ажиллана гэсэн судалгаа байна. Ардчилал, хүний эрхийн тухай ойлголт бол ерөөс жендэрийн тэгш байдлыг хангах тухай юм. УИХ дахь намын бүлгүүдийн ойлголцол, зөвшилцлийн үндсэн дээр УИХ-ын сонгуулийн тухай хуулийн төслийг хэлэлцэхийг эрхэмлэж байна. Мөн дэвшилтэд үзэл санааг дэмжиж байгаа бүх гишүүддээ талархаж байна гэв.

УИХ-ын гишүүд байр сууриа илэрхийлсний дараа Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн нэгтгэсэн төслийн талаарх зарчмын зөрүүтэй саналыг томъёоллоор санал хураалт явуулж, уг хуулийн төслүүдийг эцэслэн батлуулах бэлтгэл хангуулахаар Төрийн байгуулалтын байнгын хороонд шилжүүллээ.

Түүний дараа “Тогтоолын хавсралтыг шинэчлэн батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцлээ. Шадар сайд бөгөөд Эдийн засгийн хөгжлийн сайд Ч.Хүрэлбаатар тогтоолын төслийн талаар танилцуулав. Тэрбээр, Монгол Улсын Их хурлын 2022 оны 23 дугаар тогтоолоор Монгол Улсыг 2021-2025 онд хөгжүүлэх 5 жилийн үндсэн чиглэлийг тус тогтоолын 2 дугаар хавсралтаар 2021-2025 оны хөрөнгө оруулалтын хөтөлбөрийг баталсан. Короновируст цар тахлын нөлөөгөөр эдийн засгийн нөхцөл байдал хүндэрсэн учраас тус тогтоолд тусгагдсан төсөл арга хэмжээнүүдийн хэрэгжилт удааширч, санхүүжилт саатах зэрэг хүндрэл үүссэн тул шинэчлэн боловсруулж, Хөгжлийн бодлого төлөвлөлт, түүний удирдлагын тухай хуулийн заалтыг үндэслэн хөтөлбөрт өөрчлөлт оруулах төслийг жилийн өмнө өргөн барьжээ. Гэвч хэлэлцэгдээгүй өдий хүрсэн учраас тогтоолын төслийг өргөн барих үеийн нөхцөл байдал өөрчлөгдсөн учраас уг тогтоолын төслийг шинэчлэх болсон зорилго ач холбогдолгүй болохыг анхаарч үзэхийг хүсэв.

Төслийн талаарх Эдийн засгийн байнгын хорооны санал, дүгнэлтыг УИХ-ын гишүүн Д.Өнөрболор танилцууллаа. Тэрбээр танилцуулгадаа, Эдийн засгийн байнгын хорооны дээрх тогтоолын төслийн үзэл баримтлалыг дэмжих боломжгүй гэсэн санал, дүгнэлтийг хэлэлцэж өгөхийг хүсэв. Нэгдсэн хуралдаанаар тус тогтоолын төслийг хэлэлцэх шаардлагагүй гэсэн Байнгын хорооны санал дэмжигдэж, тогтоолын төслийг буцаах тухай УИХ-ын тогтоол батлагдсанд тооцов.

“Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан өөрчлөлттэй холбогдуулан авах арга хэмжээний тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл батлагдлаа

“Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан өөрчлөлттэй холбогдуулан авах арга хэмжээний тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн анхны хэлэлцүүлгийг явууллаа. Төслийн анхны хэлэлцүүлгийг явуулсан талаарх Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Д.Сарангэрэл танилцуулсан.

Тэрбээр, “Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан өөрчлөлттэй холбогдуулан авах арга хэмжээний тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг боловсруулан хэлэлцүүлж, нэгдсэн хуралдаанд дараах байдлаар танилцуулж байна.

1.2023 оны 05 дугаар сарын 31-ний өдөр баталсан Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан өөрчлөлтөд хууль тогтоомжийг нийцүүлэх хуваарийг нэгдүгээр хавсралтаар, хавсралтад дурдсан хугацаанд багтаан холбогдох хууль тогтоомжийн төслийг боловсруулан Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлж, батлуулах ажлыг зохион байгуулахыг Төрийн байгуулалтын байнгын хороонд даалгах;

2.Монгол Улсын Их Хурлын 2024 оны ээлжит сонгуулийн дүнгээр байгуулагдах Улсын Их Хурлын үйл ажиллагааг хэвийн явуулах нөхцөлийг бүрдүүлэхэд шаардлагатай арга хэмжээг авч ажиллахыг Монгол Улсын Засгийн газарт даалгаж, уг арга хэмжээний хүрээнд хийх ажлын төлөвлөгөө гаргах, хэрэгжилтэд хяналт тавих үүрэг бүхий ажлын хэсгийн бүрэлдэхүүнийг хоёрдугаар хавсралтаар батлах;

3.Улсын Их Хурлын үйл ажиллагаатай холбоотой дүрэм, журам, эрх зүйн бусад актыг боловсронгуй болгох арга хэмжээ авч ажиллахыг Монгол Улсын Их Хурлын Тамгын газарт даалгах.

Байнгын хорооны хуралдаанаар тогтоолын төслийг хэлэлцэх үед Улсын Их Хурлын гишүүдээс асуулт, санал гараагүй бөгөөд Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх “Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан өөрчлөлттэй холбогдуулан авах арга хэмжээний тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оруулж, батлуулах нь зүйтэй гэж үзсэн болно гэв.

Тус тогтоолын төслийг анхны хэлэлцүүлгээр нь батлах горимын саналыг олонх дэмжсэн учраас “Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан өөрчлөлттэй холбогдуулан авах арга хэмжээний тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл батлагдлаа.

Хянан шалгах түр хорооны явцын тайланг сонсож, түр хороог татан буусанд тооцов

Хүний эмийн чанар, хуурамч болон стандарт бус эмийн үйлдвэрлэл, нийлүүлэлтийн асуудлаар Монгол Улсын эмийн хяналт шалгалтыг сайжруулах, хяналт шалгалтын үйл ажиллагааг үр дүнтэй болгох талаарх Хянан шалгах түр хорооны ажлын тайланг УИХ-ын гишүүн Н.Учрал танилцуулснаар Түр хороог татан буусанд тооцов.

Монгол Улсын шүүхийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийн анхны хэлэлцүүлгийг явууллаа. Төслийн анхны хэлэлцүүлгийг явуулсан тухай Хууль зүйн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Б.Энхбаяр танилцуулсан юм.

Түүний дараа эдгээр хуулиудын төслүүдийн анхны хэлэлцүүлгийг эцэслэн батлах үе шаттай нэгтгэн батлах горимын санал дэмжигдсэн тул эцэслэн батлах бэлтгэл хангуулахаар Хууль зүйн байнгын хороонд шилжүүллээ.

Монгол Улсын 2023 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн

гурав дахь хэлэлцүүлгийг хийлээ

Монгол Улсын 2023 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн хууль, тогтоолын төслүүдийн эцсийн хэлэлцүүлгийг явууллаа. Энэхүү хуулийн төслийг эцсийн хэлэлцүүлэгт бэлтгэсэн тухай Төсвийн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг тус байнгын хорооны дарга Г.Тэмүүлэн танилцуулав.

Байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан асуулт асуух гишүүн байсангүй бөгөөд мөн зарчмын зөрүүтэй санал гаргаагүй тул Монгол Улсын 2023 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн хууль, тогтоолын төслүүдийг эцэслэн батлах бэлтгэл хангуулахаар Төсвийн байнгын хороонд шилжүүллээ.

Монгол Улсын 2023 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2023 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн 2023 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийн гуравдахь хэлэлцүүлгийг хийв. Хуулийн төслүүдийг гуравдахь хэлэлцүүлэгт бэлтгэсэн тухай Төсвийн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг мөн байнгын хорооны дарга Г.Тэмүүлэн танилцуулав.

Тэрбээр, төслийн эцсийн хувилбараар Монгол Улсын 2023 оны нэгдсэн төсвийн нийт орлогыг 20 их наяд 781.9 тэрбум төгрөг буюу дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 34.5 хувь, нийт зарлагыг 22 их наяд 371.4 тэрбум төгрөг дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 37.2 хувь, нэгдсэн төсвийн нийт тэнцвэржүүлсэн тэнцлийн алдагдлыг нэг их наяд 589.5 тэрбум төгрөг буюу дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 2.6 хувьтай тэнцүү байхаар тооцсон талаар танилцуулж, Байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг үндэслэн төслийн 4 дэх хэлэлцүүлгийг хийж өгөхийг хүсэв.

Монгол Улсын 2023 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2023 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн 2023 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийг дөрөвдэх хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Төсвийн байнгын хороонд шилжүүллээ.

Өнөөдрийн нэгдсэн хуралдаан Хууль баталсантай холбогдуулан авах арга хэмжээний тухай тогтоолын төслийг анхны хэлэлцүүлгийг хийснээр өндөрлөлөө.

Төслийн анхны хэлэлцүүлгийг явуулсан тухай Төсвийн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг тус байнгын хорооны дарга Г.Тэмүүлэн танилцуулав.

Тэрбээр, Монгол Улсын 2023 оны төсвийн тодотгол хийхтэй холбогдуулан үнийн өсөлтөөс сэргийлэх, инфляцыг тогтворжуулах, бууруулах чиглэлээр төсөв мөнгөний бодлогын тохиргоог тухай бүр авч хэрэгжүүлэх, хүнсний бүтээгдэхүүний эрэлт, нийлүүлэлтийг харгалзан татварын уян хатан бодлого боловсруулах, төрийн албан хаагчийн цалин хөлс, албан тушаалын цалингийн сүлжээг зохицуулж байгаа хууль тогтоомжийг Төрийн албаны тухай хуулийн 4.7 дахь хэсэгт нийцүүлэн 2025 оны 1 сарын 1-ны өдрөөс өмнө өөрчлөх саналыг боловсруулж, шийдвэрлүүлэх асуудлуудыг тус тус Засгийн газарт даалгахаар УИХ-ын тогтоолын төсөлд тусгасан байна гэв.

Хууль баталсантай холбогдуулан авах арга хэмжээний тухай тогтоолын төслийг эцсийн хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Төсвийн байнгын хороонд шилжүүллээ гэж УИХ-ын Хэвлэл, мэдээлэл, олон нийттэй харилцах газраас мэдээллээ.

ТБХ:Монгол Улсын 2023 оны төсвийн тодотголын гурав дахь хэлэлцүүлгийг хийлээ
ТБХ:Монгол Улсын 2023 оны төсвийн тодотголын гурав дахь хэлэлцүүлгийг хийлээ
 
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхэд БНЭУ-ын Гадаад хэргийн сайд бараалхав
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхэд БНЭУ-ын Гадаад хэргийн сайд бараалхав
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2023/06/16-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.

Шинэ мэдээ

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхэд БНЭУ-ын Гадаад хэргийн сайд бараалхав

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхэд БНЭУ-ын Гадаад хэргийн сайд бараалхав

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсад төрийн айлчлал  хийхээр хүрэлцэн ирлээ

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсад төрийн айлчлал хийхээр хүрэлцэн ирлээ

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Холимог тулаанч Б.Энх-Оргил аваргын бүсний төлөө тулалдана

Холимог тулаанч Б.Энх-Оргил аваргын бүсний төлөө тулалдана

УИХ: Өнөөдөр хуралдах намын бүлэг, ажлын хэсгүүд

УИХ: Өнөөдөр хуралдах намын бүлэг, ажлын хэсгүүд

Энэ 7 хоногт Монгол Улсад

Энэ 7 хоногт Монгол Улсад

ӨНӨӨДӨР:  “Монголын хүний нөөцийн салбарын үндэсний зөвлөгөөн” болно

ӨНӨӨДӨР: “Монголын хүний нөөцийн салбарын үндэсний зөвлөгөөн” болно

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Улаанбаатарт өдөртөө 3-5 хэм дулаан байна

Улаанбаатарт өдөртөө 3-5 хэм дулаан байна

Улсын онцгой комисс өнөөдөр хуралдав

Улсын онцгой комисс өнөөдөр хуралдав

Атал Бихари Важпайн нэрэмжит мэдээллийн технологи, холбоо, Аутсорсингийн төв 2025 онд ашиглалтад орно

Атал Бихари Важпайн нэрэмжит мэдээллийн технологи, холбоо, Аутсорсингийн төв 2025 онд ашиглалтад орно

Умард Солонгосын цэргийн парадын үеэр шинэ тив алгасагч баллистик пуужин танилцуулжээ

Умард Солонгосын цэргийн парадын үеэр шинэ тив алгасагч баллистик пуужин танилцуулжээ

Х.Нямбаатар: Туул голыг ихээр бохирдуулж буй 80 ААН хуулиа мөрдөж, урьдчилан цэвэрлэх байгууламж барих ёстой

Х.Нямбаатар: Туул голыг ихээр бохирдуулж буй 80 ААН хуулиа мөрдөж, урьдчилан цэвэрлэх байгууламж барих ёстой

ЦАГ АГААР: Улаанбаатарт өдөртөө 6 хэм дулаан байна

ЦАГ АГААР: Улаанбаатарт өдөртөө 6 хэм дулаан байна

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Чөлөөт бөхийн мастерууд ДАШТ-ээс 3 мөнгө, 5 хүрэл медаль хүртжээ

Чөлөөт бөхийн мастерууд ДАШТ-ээс 3 мөнгө, 5 хүрэл медаль хүртжээ

Газын зурваст гал зогсоох хэлэлцээр хэрэгжиж эхэлжээ

Газын зурваст гал зогсоох хэлэлцээр хэрэгжиж эхэлжээ

Монгол Улсын анхны олон улсын стандарт батлагдлаа

Монгол Улсын анхны олон улсын стандарт батлагдлаа

Улаанбаатарт өдөртөө 9-11 хэм дулаан байна

Улаанбаатарт өдөртөө 9-11 хэм дулаан байна

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсад төрийн айлчлал хийнэ

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсад төрийн айлчлал хийнэ

Ирэх 10 хоногт цаг агаар ямар байх вэ

Ирэх 10 хоногт цаг агаар ямар байх вэ

“Нэтфликс”-ийн шоунд Монголын баг оролцоно

“Нэтфликс”-ийн шоунд Монголын баг оролцоно

Хөхний хорт хавдраар 2700 гаруй хүн өвджээ

Хөхний хорт хавдраар 2700 гаруй хүн өвджээ

“Airbus” нисэх онгоцны нийлүүлэлтээр “Boeing”-ийг ардаа орхижээ

“Airbus” нисэх онгоцны нийлүүлэлтээр “Boeing”-ийг ардаа орхижээ

Хууль бусаар хөдөлмөр эрхэлсэн 8 орны 260 иргэнийг албадан гаргалаа

Хууль бусаар хөдөлмөр эрхэлсэн 8 орны 260 иргэнийг албадан гаргалаа

Өнөөдөр: УИХ-ын ажлын хэсэг, байнгын хороо болон чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэгдэх асуудлууд

Өнөөдөр: УИХ-ын ажлын хэсэг, байнгын хороо болон чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэгдэх асуудлууд

ӨНӨӨДӨР: Сэтгүүл зүйн ёс зүйн форум болно

ӨНӨӨДӨР: Сэтгүүл зүйн ёс зүйн форум болно

Улаанбаатарт өдөртөө 11 хэм дулаан байна

Улаанбаатарт өдөртөө 11 хэм дулаан байна

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

У.Хүрэлсүх: Шүүгч та өнгөний сүр, мөнгөний сүүдэрт бөхийх ёсгүй

У.Хүрэлсүх: Шүүгч та өнгөний сүр, мөнгөний сүүдэрт бөхийх ёсгүй

Шатдауны улмаас Америкт олон нислэг хойшилжээ

Шатдауны улмаас Америкт олон нислэг хойшилжээ

Итали улс “Милано-Кортина 2026” өвлийн олимпын үеэр дэлхий даяар “гал” зогсоохыг уриалж байна

Итали улс “Милано-Кортина 2026” өвлийн олимпын үеэр дэлхий даяар “гал” зогсоохыг уриалж байна

Агаарын тээврээр зорчигчийн тоо өсжээ

Агаарын тээврээр зорчигчийн тоо өсжээ

“Гурван цагийн өнгө төрх” тусгай үзэсгэлэн хөшгөө нээлээ

“Гурван цагийн өнгө төрх” тусгай үзэсгэлэн хөшгөө нээлээ

Хог хаягдал, ойжуулалт, эрчим хүч, хөдөө аж ахуйн салбарт хөрөнгө оруулалт татах боломжтой

Хог хаягдал, ойжуулалт, эрчим хүч, хөдөө аж ахуйн салбарт хөрөнгө оруулалт татах боломжтой

НҮБ-ын энхийн сахиулагчдын тоог цөөлнө

НҮБ-ын энхийн сахиулагчдын тоог цөөлнө

АХБ: Өлсгөлөн ба таргалалтын аль аль нь бидний хүүхдүүдийг “отож” байна

АХБ: Өлсгөлөн ба таргалалтын аль аль нь бидний хүүхдүүдийг “отож” байна

“Хасын хүлэгүүд” Японы “Тоёота” корпорацын ивээн тэтгэдэг “Алварк” багийг хожлоо

“Хасын хүлэгүүд” Японы “Тоёота” корпорацын ивээн тэтгэдэг “Алварк” багийг хожлоо

Электрон тамхины зар сурталчилгаа нь өсвөр үе, хүүхдүүдийн хэрэглээнд их нөлөөлж байна

Электрон тамхины зар сурталчилгаа нь өсвөр үе, хүүхдүүдийн хэрэглээнд их нөлөөлж байна

“Эмээлт“ эко аж үйлдвэрийн паркийг зүүн, баруун гэсэн хоёр бүстэй байгуулна

“Эмээлт“ эко аж үйлдвэрийн паркийг зүүн, баруун гэсэн хоёр бүстэй байгуулна

ӨНӨӨДӨР: УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар

ӨНӨӨДӨР: УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар

ӨНӨӨДӨР: Нийт шүүгчийн III чуулган болно

ӨНӨӨДӨР: Нийт шүүгчийн III чуулган болно

Улаанбаатарт өдөртөө 13 хэм дулаан байна

Улаанбаатарт өдөртөө 13 хэм дулаан байна

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

С.Батсүх: МОНЦАМЭ агентлаг сонинуудыг, Элчингүүдийг, улсын архивыг гэрэл зургаар хангадаг байлаа

С.Батсүх: МОНЦАМЭ агентлаг сонинуудыг, Элчингүүдийг, улсын архивыг гэрэл зургаар хангадаг байлаа

Монгол Улс англи хэлний олимпиадын дэлхийн аваргатай боллоо

Монгол Улс англи хэлний олимпиадын дэлхийн аваргатай боллоо

Газын асуудлаарх хэлэлцээ нааштай явагдаж байна

Газын асуудлаарх хэлэлцээ нааштай явагдаж байна

Хүндийн өргөлтийн ДАШТ-ий үеэр олон дээд амжилт шинэчлэгджээ

Хүндийн өргөлтийн ДАШТ-ий үеэр олон дээд амжилт шинэчлэгджээ

Нийслэлийн 170 мянган өрхийг утаагүй, хагас коксон шахмал түлшээр хангана

Нийслэлийн 170 мянган өрхийг утаагүй, хагас коксон шахмал түлшээр хангана

Нүүрстэй холбогдох гэрээ хэлэлцээ, бусад баримт бичгийг ил болголоо

Нүүрстэй холбогдох гэрээ хэлэлцээ, бусад баримт бичгийг ил болголоо

Энхийг сахиулагчдад төрийн одон медаль гардууллаа

Энхийг сахиулагчдад төрийн одон медаль гардууллаа

УИХ: Өнөөдөр хуралдах байнгын ба түр хороод

УИХ: Өнөөдөр хуралдах байнгын ба түр хороод

ӨНӨӨДӨР: “Нөөцийн өрсөлдөөн: Стратегийн ашигт малтмал ба улс төр“ хэлэлцүүлэг болно

ӨНӨӨДӨР: “Нөөцийн өрсөлдөөн: Стратегийн ашигт малтмал ба улс төр“ хэлэлцүүлэг болно

Улаанбаатарт өдөртөө 11 хэм дулаан байна

Улаанбаатарт өдөртөө 11 хэм дулаан байна

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Физикийн салбарын Нобелийн шагналтнууд тодорлоо

Физикийн салбарын Нобелийн шагналтнууд тодорлоо

Эмийн үнэ, эмийн сангийн байршлаа шууд хардаг боллоо

Эмийн үнэ, эмийн сангийн байршлаа шууд хардаг боллоо

Их Британид “BYD”-гийн борлуулалт 880 хувиар өсжээ

Их Британид “BYD”-гийн борлуулалт 880 хувиар өсжээ

Нийслэлийн есөн дүүргийн Засаг дарга нар 2026 оны бүтээн байгуулалт, хөрөнгө оруулалтын талаар хэлэлцлээ

Нийслэлийн есөн дүүргийн Засаг дарга нар 2026 оны бүтээн байгуулалт, хөрөнгө оруулалтын талаар хэлэлцлээ

Алтны үнэ дахин дээд үзүүлэлтэд хүрчээ

Алтны үнэ дахин дээд үзүүлэлтэд хүрчээ

Азийн залуучуудын наадамд өрсөлдөх тамирчдыг үдэн гаргах ёслол боллоо

Азийн залуучуудын наадамд өрсөлдөх тамирчдыг үдэн гаргах ёслол боллоо

Энэ сард олгох нийгмийн халамжийн тэтгэвэр, тэтгэмж, хөнгөлөлт, тусламжийн хуваарь

Энэ сард олгох нийгмийн халамжийн тэтгэвэр, тэтгэмж, хөнгөлөлт, тусламжийн хуваарь

Дүүжин замын тээвэр төслийн Яармаг дахь буудлын эргэлтийн зам төмрийг суурилууллаа

Дүүжин замын тээвэр төслийн Яармаг дахь буудлын эргэлтийн зам төмрийг суурилууллаа

“Хасын Хүлэгүүд” багийнхан Японыг зорилоо

“Хасын Хүлэгүүд” багийнхан Японыг зорилоо

Их аварга Хакүхо М.Даваажаргал болон холимог тулааны спортын төлөөлөгчид Олимпик хауст зочиллоо

Их аварга Хакүхо М.Даваажаргал болон холимог тулааны спортын төлөөлөгчид Олимпик хауст зочиллоо

Ус ашигласны бүртгэлийг бүрэн цахимжуулсан байна

Ус ашигласны бүртгэлийг бүрэн цахимжуулсан байна

Газын зурваст дайныг зогсоох асуудлаарх хэлэлцээ эхэлжээ

Газын зурваст дайныг зогсоох асуудлаарх хэлэлцээ эхэлжээ

ӨНӨӨДӨР: Эмийн үнийг ил тод мэдээлэх системийг Эрүүл мэндийн яамнаас танилцуулна

ӨНӨӨДӨР: Эмийн үнийг ил тод мэдээлэх системийг Эрүүл мэндийн яамнаас танилцуулна

УИХ: Өнөөдөр хуралдах байнгын хороод

УИХ: Өнөөдөр хуралдах байнгын хороод

УИХ: Өнөөдөр хуралдах ажлын хэсгүүд

УИХ: Өнөөдөр хуралдах ажлын хэсгүүд

Анагаах ухааны салбарын Нобелийн шагналтнууд тодорлоо

Анагаах ухааны салбарын Нобелийн шагналтнууд тодорлоо

Улаанбаатарт өдөртөө 5 хэм дулаан байна

Улаанбаатарт өдөртөө 5 хэм дулаан байна

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Нобелийн долоо хоног эхэллээ

Нобелийн долоо хоног эхэллээ

Францын шинэ Ерөнхий сайд огцорчээ

Францын шинэ Ерөнхий сайд огцорчээ

БГД-ийн 20-р хороонд 3621 ам.метр газарт Гурвалжингийн гүүр орчимд байсан том оврын машин техникийг нүүлгэн шилжүүлнэ

БГД-ийн 20-р хороонд 3621 ам.метр газарт Гурвалжингийн гүүр орчимд байсан том оврын машин техникийг нүүлгэн шилжүүлнэ

Нийслэлийн ДНБ-ий хэмжээ 55.8 их наяд төгрөгт хүрч, Монгол Улсын ДНБ-ий 70 хувийг бүрдүүлж байна

Нийслэлийн ДНБ-ий хэмжээ 55.8 их наяд төгрөгт хүрч, Монгол Улсын ДНБ-ий 70 хувийг бүрдүүлж байна

Японы хувьцаануудын ханш түүхэн дээд үзүүлэлтэд хүрчээ

Японы хувьцаануудын ханш түүхэн дээд үзүүлэлтэд хүрчээ

ОПЕК+ бүлгийн орнууд олборлолтоо нэмэгдүүлэхээр тохиролцжээ

ОПЕК+ бүлгийн орнууд олборлолтоо нэмэгдүүлэхээр тохиролцжээ

Сайжруулсан хатуу түлшний стандартыг шинэчлэн батлууллаа

Сайжруулсан хатуу түлшний стандартыг шинэчлэн батлууллаа

И-Монголиа системээс лавлагаа, тодорхойлолтыг 5 хэлээр авах боломжтой боллоо

И-Монголиа системээс лавлагаа, тодорхойлолтыг 5 хэлээр авах боломжтой боллоо

Өнөөдөр: Хагас коксон түлшийг өнөөдрөөс худалдаалахтай холбогдуулан мэдээлэл хийнэ

Өнөөдөр: Хагас коксон түлшийг өнөөдрөөс худалдаалахтай холбогдуулан мэдээлэл хийнэ

Энэ 7 хоногт Монгол Улсад

Энэ 7 хоногт Монгол Улсад

УИХ: Өнөөдөр хуралдах намын бүлэг, ажлын хэсгүүд

УИХ: Өнөөдөр хуралдах намын бүлэг, ажлын хэсгүүд

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Улаанбаатарт өдөртөө сэрүүсэж 7-9 хэм дулаан байна

Улаанбаатарт өдөртөө сэрүүсэж 7-9 хэм дулаан байна

Такаичи Санаэ Японы эрх баригч намын даргаар сонгогдов

Такаичи Санаэ Японы эрх баригч намын даргаар сонгогдов

Цаг агаарын аюултай үзэгдлээс сэрэмжлүүлж байна!

Цаг агаарын аюултай үзэгдлээс сэрэмжлүүлж байна!

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжтой

Улаанбаатар өдөртөө 12-14 хэм дулаан байна

Улаанбаатар өдөртөө 12-14 хэм дулаан байна

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

“Баянхошуу цэцэрлэгт хүрээлэн“-г ирэх сард ашиглалтад оруулна

“Баянхошуу цэцэрлэгт хүрээлэн“-г ирэх сард ашиглалтад оруулна

Хөлбөмбөгийн ДАШТ-ий албан ёсны бөмбөгийг танилцуулжээ

Хөлбөмбөгийн ДАШТ-ий албан ёсны бөмбөгийг танилцуулжээ

“OpenAI” дэлхийн хамгийн үнэ цэнтэй гарааны компани болжээ

“OpenAI” дэлхийн хамгийн үнэ цэнтэй гарааны компани болжээ

Монголын баг тамирчид Испанийн Kelme брэндийн спортын хувцас өмсөнө

Монголын баг тамирчид Испанийн Kelme брэндийн спортын хувцас өмсөнө

Итгэхийн өмнө шалга...

Итгэхийн өмнө шалга...

Хүний арьсны ДНХ-ээс анх удаа үр хөврөл бий болгожээ

Хүний арьсны ДНХ-ээс анх удаа үр хөврөл бий болгожээ

ӨНӨӨДӨР: “Шилмэл мал-2025” үзэсгэлэн, дуудлага худалдаа нээлтээ хийнэ

ӨНӨӨДӨР: “Шилмэл мал-2025” үзэсгэлэн, дуудлага худалдаа нээлтээ хийнэ

ӨНӨӨДӨР: УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар

ӨНӨӨДӨР: УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар